آشنایی با گونه های قهوه

قهوه، این نوشیدنی محبوب و اعجاب انگیز، دنیایی پر از تنوع و پیچیدگی است. در این مقاله جامع، به بررسی عمیق گونه های مختلف قهوه می پردازیم و شما را با ویژگی های منحصر به فرد هر یک آشنا می کنیم. از عطر دل انگیز قهوه عربیکا گرفته تا قدرت و غنای روبوستا، هر گونه قهوه داستان خاص خود را دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
قهوه بیش از یک نوشیدنی ساده است؛ یک تجربه چند حسی، یک فرهنگ و برای بسیاری، بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره است. اما آیا تا به حال به این فکر کرده اید که چه چیزی باعث می شود هر فنجان قهوه طعم و عطر منحصر به فرد خود را داشته باشد؟ پاسخ این سوال در گونه های مختلف قهوه نهفته است.
اهمیت شناخت گونه های مختلف قهوه
شناخت گونه های مختلف قهوه به ما کمک می کند تا:
- انتخاب آگاهانه تری داشته باشیم
- طعم و کیفیت قهوه مورد نظر خود را بهتر پیش بینی کنیم
- تجربه های جدید و هیجان انگیزی در دنیای قهوه داشته باشیم
- درک بهتری از صنعت قهوه و چالش های آن پیدا کنیم

تاثیر گونه های قهوه بر طعم و کیفیت نوشیدنی
تاثیر گونه های قهوه بر طعم و کیفیت نوشیدنی
گونه قهوه یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده طعم و کیفیت نهایی نوشیدنی است. هر گونه قهوه دارای ویژگی های ژنتیکی خاص خود است که بر روی موارد زیر تاثیر می گذارد:
– عطر
– اسیدیته
– تلخی
– بادی
– پس مزه
به عنوان مثال، قهوه عربیکا معمولاً عطر پیچیده تر و اسیدیته بیشتری نسبت به روبوستا دارد، در حالی که روبوستا دارای کافئین بیشتر و طعم قوی تری است.
تاریخچه قهوه
قهوه برای اولین بار در منطقه کافا در اتیوپی کشف شد. افسانه ها می گویند که یک چوپان به نام کالدی متوجه شد بزهایش پس از خوردن دانه های قرمز رنگ از درختچه ای خاص، بسیار پرانرژی می شوند. او این دانه ها را به صومعه محلی برد و به این ترتیب، داستان قهوه آغاز شد.
تحقیقات علمی نشان می دهد که گونه اصلی قهوه، حدود 1000 سال پیش از تلاقی دو گونه دیگر به نام های Coffea canephora و Coffea eugenioides به وجود آمده است.
گسترش کشت قهوه در جهان
کشت قهوه از کشور اتیوپی به تدریج به سایر نقاط جهان گسترش یافت. در قرن 15 به سمت یمن و شبه جزیره عربستان گسترش پیدا کرد و سپس در قرن 16 به ایران، ترکیه و شمال آفریقا رسید. در قرن 17 اروپا و آمریکای جنوبی را درنوردید و در نهایت به آسیای جنوب شرقی و جزایر کارائیب رسید.
این گسترش جهانی باعث شد تا قهوه در شرایط آب و هوایی مختلف کشت شود و به تدریج، گونه های متنوعی از آن به وجود آید.
دو گونه اصلی قهوه
در حالی که بیش از 120 گونه قهوه شناسایی شده است، دو گونه اصلی که بیش از 98% تولید جهانی قهوه را تشکیل می دهند، عبارتند از:
- عربیکا (Arabica)
- روبوستا (Robusta)
بیایید هر یک از این گونه ها را به طور دقیق تر بررسی کنیم.

دانه عربیکا
عربیکا (Arabica)
قهوه عربیکا محبوب ترین و پرطرفدارترین گونه قهوه در جهان است که حدود 60-70% تولید جهانی قهوه را به خود اختصاص می دهد.
ویژگی های گونه عربیکا
دانههای قهوه عربیکا، با شیرینی طبیعی و عطر پیچیدهشان، دنیایی از طعمها را به فنجان قهوه شما میآورند. این دانهها با اسیدیته دلپذیر و تنوع طعمهای میوهای، گلی، کاراملی و شکلاتی، تجربهای منحصربهفرد از قهوه را برای شما رقم میزنند. اگر به دنبال قهوهای با کیفیت بالا و طعمی متمایز هستید، عربیکا انتخابی عالی است.
این گونه در ارتفاعات بالا (معمولاً بین 900 تا 2000 متر) و در آب و هوای معتدل بهترین رشد را دارد. نسبت به بیماری ها و آفات حساس تر است و نیاز به مراقبت بیشتری دارد.
عربیکا حاوی 0.8-1.4% کافئین است که نسبت به روبوستا کمتر است.
مناطق کشت
عربیکا در مناطق مختلفی از جهان کشت می شود، از جمله:
– آمریکای جنوبی: برزیل، کلمبیا، اکوادور
– آمریکای مرکزی: گواتمالا، کاستاریکا، پاناما
– آفریقا: اتیوپی، کنیا، تانزانیا
– آسیا: اندونزی (جزیره سوماترا)، هند
طعم و عطر خاص
عربیکا به دلیل طعم و عطر پیچیده و دلپذیر خود شناخته شده است:
– عطر: معمولاً دارای رایحه های گل، میوه، و گاهی شکلات است.
– طعم: طعمی متعادل با اسیدیته ملایم و شیرینی طبیعی دارد.
– پس طعم: معمولاً پس طعمی طولانی و خوشایند دارد.
برخی از واریته های محبوب عربیکا عبارتند از:
– Typica
– Bourbon
– Caturra
– Geisha
هر یک از این واریته ها ویژگی های خاص خود را دارند و در مناطق مختلف کشت می شوند.
خرید قهوه عمده از قهوه شاران یکی از بهترین روشهای تأمین قهوه مورد نیاز برای کسب و کار شما میباشد. شاران با تجربه و دیدگاه حرفهای در امر تأمین انواع مختلف قهوه با کیفیت، به عنوان یکی از پیشروها در این حوزه شناخته میشود. از آنجا که ما متعهد به ارائه بهترین محصولات قهوه با کیفیت هستیم، شاران انتخاب بسیار ایدهآلی برای خرید قهوه به صورت عمده میباشد. تیم ما آماده است تا به شما کمک کند و مشاورهای حرفهای ارائه دهد تا بتوانید بهترین انتخاب را برای کسب و کار خود داشته باشید.

گونه روبوستا
روبوستا (Robusta)
قهوه روبوستا (Coffea canephora) دومین گونه پرطرفدار قهوه است که حدود 30-40% تولید جهانی را تشکیل می دهد.
خصوصیات گونه روبوستا
دانههای قهوه روبوستا، با قدرت و استحکام خود، طعمی جسورانه و تلخ را به فنجان قهوه شما میبخشند. این دانهها حاوی کافئین بیشتری نسبت به عربیکا هستند و با کرمای غلیظ و ماندگار خود، انرژی مضاعفی به شما میبخشند. اگر به دنبال قهوهای قوی، تلخ، و پرکافئین هستید، روبوستا انتخابی ایدهآل است.
این گونه در ارتفاعات پایین تر (0 تا 800 متر) و در آب و هوای گرم و مرطوب به خوبی رشد می کند و نسبت به بیماری ها و آفات مقاوم تر است و نیاز به مراقبت کمتری دارد.
دانه های روبوستا حاوی 1.7-4% کافئین است که تقریباً دو برابر عربیکا است.
مناطق رشد
روبوستا عمدتاً در مناطق زیر کشت می شود:
– آفریقای غربی و مرکزی: ساحل عاج، اوگاندا، کامرون
– آسیای جنوب شرقی: ویتنام، اندونزی، مالزی
– هند
– برزیل (در مقیاس کمتر نسبت به عربیکا)
تفاوت های طعمی با عربیکا
روبوستا طعم قوی تر و تلخ تری نسبت به عربیکا دارد. دانه های روبوستا بادی بالاتری دارند روبوستا رایحه ای قوی، گاهی با نت های چوبی یا لاستیکی و اسیدیته پایینتری دارد. روبوستا اغلب در ترکیب با عربیکا برای تولید بلندهای اسپرسو استفاده می شود تا قوام کرمای بیشتری به نوشیدنی بدهد.

گونه های فرعی و کمیاب قهوه
گونه های فرعی و کمیاب قهوه
علاوه بر عربیکا و روبوستا، گونه های دیگری از قهوه نیز وجود دارند که اگرچه کمتر شناخته شده اند، اما طعم و ویژگی های منحصر به فردی دارند. دو گونه مهم در این دسته عبارتند از:
لیبریکا (Liberica)
قهوه لیبریکا (Coffea liberica) گونه ای نادر است که کمتر از 1% تولید جهانی قهوه را تشکیل می دهد.
ویژگی های لیبریکا:
– اندازه دانه: دانه های بزرگتر و نامنظم تر نسبت به عربیکا و روبوستا
– طعم: طعمی قوی با نت های چوبی و دودی
– عطر: رایحه ای شبیه به میوه های گرمسیری
– مقاومت: مقاوم به آفات و بیماری ها
– شرایط رشد: قادر به رشد در مناطق گرم و مرطوب با خاک های ضعیف
لیبریکا عمدتاً در کشورهایی مانند فیلیپین، مالزی و لیبریا کشت می شود. این گونه به دلیل مقاومت بالا و توانایی رشد در شرایط سخت، گزینه خوبی برای مناطقی است که شرایط کشت عربیکا را ندارند.
اکسلسا (Excelsa)
قهوه اکسلسا (Coffea excelsa) که گاهی به عنوان زیرگونه ای از لیبریکا طبقه بندی می شود، گونه ای نادر و جالب است.
ویژگی های اکسلسا:
– طعم: ترکیبی منحصر به فرد از نت های سبک و تیره
– پیچیدگی: طعمی پیچیده با ترکیبی از اسیدیته و تلخی
– عطر: رایحه ای قوی و میوه ای
– کافئین: محتوای کافئین متوسط، بین عربیکا و روبوستا
اکسلسا عمدتاً در آفریقای غربی و برخی مناطق آسیای جنوب شرقی کشت می شود. این گونه به دلیل طعم منحصر به فردش، گاهی در ترکیب با سایر گونه ها برای ایجاد بلندهای خاص استفاده می شود.
جمع بندی
گونه های مختلف قهوه، هر یک با ویژگی های منحصر به فرد خود، دنیایی از طعم ها و تجربیات را برای دوستداران قهوه فراهم می کنند. از عربیکای خوش عطر گرفته تا روبوستای قدرتمند، و از گونه های کمیاب مانند لیبریکا و اکسلسا، هر گونه داستان خاص خود را دارد.
عوامل متعددی مانند ارتفاع کشت، شرایط آب و هوایی، نوع خاک و روش های فرآوری، همگی در شکل گیری طعم و کیفیت نهایی قهوه نقش دارند. شناخت این عوامل و تأثیر آنها بر قهوه، به ما کمک می کند تا انتخاب های آگاهانه تری داشته باشیم و از تنوع موجود در دنیای قهوه لذت بیشتری ببریم.
برندهایی مانند قهوه شاران با درک این پیچیدگی ها، تلاش می کنند تا بهترین دانه ها را از سراسر جهان انتخاب کرده و با روش های مناسب فرآوری، طعم های متنوع و باکیفیتی را به مشتریان خود ارائه دهند.
در نهایت، بهترین قهوه برای هر فرد، قهوه ای است که با ذائقه شخصی او هماهنگی دارد. پس از آشنایی با گونه های مختلف قهوه و ویژگی های آنها، اکنون زمان آن رسیده که به کاوش در این دنیای متنوع بپردازید و قهوه مورد علاقه خود را کشف کنید.
سوالات متداول
- آیا قهوه عربیکا همیشه از روبوستا بهتر است؟
نه لزوماً. اگرچه عربیکا معمولاً طعم پیچیده تری دارد، اما روبوستا نیز طرفداران خاص خود را دارد و در برخی ترکیب ها، مخصوصاً برای اسپرسو، نقش مهمی ایفا می کند. - چرا قهوه های کشت شده در ارتفاعات بالا معمولاً گران تر هستند؟
قهوه های ارتفاع بالا معمولاً آهسته تر رشد می کنند و دانه های متراکم تری تولید می کنند که منجر به طعم پیچیده تر می شود. همچنین، برداشت در این مناطق معمولاً دشوارتر است. - آیا روش فرآوری قهوه بر میزان کافئین آن تأثیر می گذارد؟
روش فرآوری تأثیر قابل توجهی بر میزان کافئین ندارد. میزان کافئین بیشتر به گونه قهوه و روش دم کردن بستگی دارد. - چرا برخی قهوه ها طعم میوه ای دارند در حالی که دیگر قهوه ها طعم شکلاتی دارند؟
این تفاوت ها ناشی از ترکیبی از عوامل مانند گونه قهوه، شرایط رشد، و روش فرآوری است. برای مثال، قهوه های آفریقایی اغلب طعم های میوه ای دارند، در حالی که قهوه های آمریکای جنوبی بیشتر به طعم های شکلاتی تمایل دارند.
در شاران علاوه بر عربیکا و روبوستا ، گونه های ذکر شده در مطلب فوق موجوده؟