درجه‌بندی قهوه‌های اسپشیال
قهوه اسپشیال به‌عنوان یکی از محصولات لوکس و مرغوب دنیای نوشیدنی‌ها شناخته می‌شود و گریدینگ یا درجه‌بندی قهوه، عاملی است که کیفیت آن را تعیین می‌کند. عوامل مختلفی مانند اندازه دانه‌ها، طعم، عطر و میزان نقایص در آن تأثیر دارند. به‌طور خلاصه، قهوه‌های با گرید بالا طعمی پیچیده‌تر، عطر بهتر و دانه‌هایی سالم‌تر دارند. ما در این مقاله گریدینگ قهوه را بیشتر توضیح خواهیم داد و عواملی که در تعیین کیفیت قهوه موثر هستند را بررسی خواهیم کرد.
تعاریف گریدینگ (درجه‌بندی) قهوه اسپشیال
گریدینگ یا درجه‌بندی قهوه، فرایندی است که در آن دانه‌های قهوه بر اساس کیفیت و ویژگی‌های خاص آن‌ها ارزیابی می‌شوند. این فرایند برای قهوه‌های اسپشیال که از کیفیت بالایی برخوردار هستند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این گریدینگ، عوامل مختلفی تأثیر دارند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
عوامل مؤثر در گریدینگ قهوه
- اندازه دانه‌ها: دانه‌های بزرگتر معمولاً کیفیت بالاتری دارند، زیرا برشته شدن یکنواخت‌تر و طعم بهتری دارند.
- عیوب دانه‌ها: دانه‌های قهوه ممکن است دارای نقایصی مانند ترک خوردن یا لکه‌دار بودن باشند. هر چه تعداد عیوب کمتر باشد، گرید قهوه بالاتر است.
- طعم و عطر: ویژگی‌های طعمی و عطری مانند اسیدیته، بدن، و پس‌طعم از جمله مهم‌ترین معیارهای ارزیابی قهوه هستند. قهوه‌های اسپشیال معمولاً دارای طعم‌های پیچیده، شفاف و دلچسب هستند.
- رنگ دانه‌ها: دانه‌های با رنگ یکنواخت و روشن‌تر نشان‌دهنده کیفیت بالاتر هستند و کمتر دچار آسیب در فرآیند برداشت و فرآوری می‌شوند.
عوامل مؤثر در گریدینگ قهوه
استانداردهای بین‌المللی (SCA)
انجمن قهوه اسپشیال (SCA) معیارهای خاصی برای گریدینگ قهوه‌ها تعیین کرده است. طبق استانداردهای SCA، قهوه‌هایی که امتیاز بالای ۸۵ از ۱۰۰ را کسب می‌کنند، به‌عنوان قهوه‌های اسپشیال شناخته می‌شوند. این ارزیابی‌ها معمولاً شامل ارزیابی‌های حرفه‌ای طعم، عطر، اسیدیته، بدن و نقایص دانه‌ها هستند.
ویژگی‌های منطقه‌ای در گریدینگ قهوه
گرید قهوه در کشورهای مختلف با توجه به ویژگی‌های جغرافیایی، آب‌وهوایی و کشاورزی هر کشور متفاوت است. این تفاوت‌ها نه تنها بر طعم قهوه‌ها تأثیر می‌گذارند، بلکه بر فرآیند گریدینگ آن‌ها نیز مؤثرند.
فرآیند درجه‌بندی قهوه در کشورهای مختلف
کنیا: در کنیا، گرید قهوه‌ها معمولاً بر اساس ارتفاع مناطق برداشت تعیین می‌شود. قهوه‌های برداشت‌شده از ارتفاعات بالا معمولاً دارای گرید بالاتری هستند. در این کشور، گریدهای AA (بالاترین گرید) و AB (گرید پایین‌تر) رایج هستند.
کلمبیا: گرید قهوه در کلمبیا بیشتر بر اساس اندازه دانه‌ها و وجود عیوب آن‌ها ارزیابی می‌شود. قهوه‌های با گرید سوپریمو از کیفیت بالاتری برخوردارند و معمولاً برای صادرات به بازارهای جهانی استفاده می‌شوند.
اتیوپی: اتیوپی، زادگاه قهوه، به دلیل تنوع اقلیمی خود، قهوه‌های با طعم‌های متفاوت و متنوع تولید می‌کند. در این کشور، گرید قهوه‌ها بیشتر بر اساس مناطق خاص تولید (مثل Yirgacheffe یا Sidamo) ارزیابی می‌شود.
برزیل: در برزیل، گرید قهوه‌ها بیشتر بر اساس کیفیت دانه‌ها و فرآیند برداشت دسته‌بندی می‌شود. دو گرید معروف در این کشور مسترو (با کیفیت بالا) و سروپا (با کیفیت پایین‌تر) هستند.
شرایط جغرافیایی و آب‌وهوایی
کنیا: ارتفاعات بالا و آب‌وهوای معتدل کنیا موجب تولید قهوه‌هایی با اسیدیته بالا و طعم پیچیده می‌شود.
کلمبیا: شرایط کوهستانی و بارندگی‌های منظم در کلمبیا باعث تولید قهوه‌هایی با طعم متعادل و ملایم می‌شود.
اتیوپی: تنوع اقلیمی و خاک‌های غنی در اتیوپی موجب تولید قهوه‌هایی با طعم‌های میوه‌ای و گل‌دار می‌شود.
برزیل: شرایط گرم و خشک در برزیل باعث تولید قهوه‌هایی با طعم‌های شکلاتی و غنی می‌شود.
فرآیند درجه‌بندی قهوه در کشورهای مختلف
طعم دانه‌های مختلف
قهوه‌های کنیا طعمی شفاف و میوه‌ای با اسیدیته بالا دارند، در حالی که کلمبیا طعم متعادل و عطر شیرینی از شکلات و میوه‌های گرمسیری ارائه می‌دهد. اتیوپی به دلیل طعم‌های گل‌دار و میوه‌ای، اسیدیته برجسته‌ای دارد، در حالی که برزیل طعم‌های شکلاتی و بادامی با طعمی نرم‌تر و کمتر اسیدی را ارائه می‌دهد.
ما در شاران انواع مختلف قهوه‌های اسپشیال از کشورهای برتر تولیدکننده قهوه مانند کنیا، کلمبیا، اتیوپی و برزیل را ارائه می‌دهیم. هر کدام از این قهوه‌ها با ویژگی‌های منحصر به‌فرد طعمی و عطر خاص خود، انتخابی عالی برای علاقه‌مندان به قهوه‌های با کیفیت و با گرید بالا هستند.
دسته‌بندی بر اساس روش‌های فرآوری
روش‌های فرآوری قهوه تأثیر زیادی بر گرید و کیفیت آن دارند. این روش‌ها شامل فرآوری شسته، طبیعی و عسلی هستند.
- فرآیندی شسته (Washed)
در این روش، دانه‌های قهوه از میوه‌اش جدا شده و تخمیر می‌شود. این فرآیند موجب تولید قهوه‌ای با طعم شفاف، تمیز و اسیدیته بالا می‌شود که معمولاً برای قهوه‌های با گرید بالا مناسب است. - فرآیندی طبیعی (Natural)
در فرآیند طبیعی، دانه‌های قهوه به همراه میوه خود خشک می‌شوند. این روش موجب ایجاد طعمی میوه‌ای و غنی می‌شود که در کشورهای گرم‌تر مانند برزیل رایج است. - فرآیندی عسلی (Honey)
در این فرآیند، بخشی از گوشت میوه به دانه‌ها باقی می‌ماند، که طعمی متعادل‌تر نسبت به طبیعی ایجاد می‌کند. این روش معمولاً در کشورهای مانند کلمبیا و اتیوپی استفاده می‌شود.
رایج‌ترین روش‌ها در کشورهای مختلف
کنیا: فرآیندی شسته در کنیا برای گریدهای بالا معمول است.
کلمبیا: فرآیندی شسته معمولاً در این کشور برای قهوه‌های با کیفیت بالا استفاده می‌شود.
اتیوپی: هم فرآیند شسته و هم طبیعی در اتیوپی رایج است.
برزیل: فرآیند طبیعی بیشتر در برزیل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ارزیابی دانه‌های اسپشیالیتی
تأثیر اقتصاد و فرهنگ بر گریدینگ قهوه
گریدینگ قهوه تحت تأثیر عوامل اقتصادی و فرهنگی قرار دارد. در کشورهای صادرکننده قهوه، نظیر کلمبیا و کنیا، این فرایند معمولاً با توجه به تقاضای بازار جهانی و نیاز به تولید قهوه‌های با گرید بالا شکل می‌گیرد.
عوامل اقتصادی
در کشورهای تولیدکننده، قیمت قهوه‌های با گرید بالا معمولاً بیشتر از قهوه‌های گرید پایین است. بنابراین، تولیدکنندگان بیشتر به تولید قهوه‌هایی با کیفیت بالا تمایل دارند تا بتوانند در بازارهای جهانی رقابتی باقی بمانند.
فرهنگ قهوه‌نوشی
در کشورهای چون اتیوپی و برزیل، قهوه‌نوشی نه تنها یک عادت روزمره است بلکه بخشی از فرهنگ این کشورها محسوب می‌شود. این فرهنگ به‌طور مستقیم بر فرآیند گریدینگ و ارزیابی کیفیت قهوه تأثیر می‌گذارد.
کاربرد گریدها در بازار جهانی
قهوه‌های با گرید بالا در بازارهای بین‌المللی جایگاه ویژه‌ای دارند و معمولاً قیمت بالاتری نسبت به قهوه‌های گرید پایین‌تر دارند. این قهوه‌ها به‌ویژه در بازارهایی مانند Cup of Excellence شناخته‌شده هستند و معمولاً برای مصرف‌کنندگان خاص و حرفه‌ای عرضه می‌شوند.
تفاوت قیمت‌ها
گریدهای بالاتر معمولاً با قیمت‌های بالاتری به فروش می‌رسند. به‌عنوان مثال، قهوه‌های AA کنیا یا قهوه‌های برنده Cup of Excellence در بازارهای بین‌المللی قیمت بالاتری دارند.
شناخت دقیق گریدها
برای شناخت گریدهای قهوه باید به ویژگی‌های مختلفی توجه کرد:
- اندازه دانه‌ها: دانه‌های بزرگتر معمولاً گرید بالاتری دارند زیرا در فرآیند برشته شدن بهتر عمل می‌کنند.
- رنگ دانه‌ها: دانه‌های با رنگ یکنواخت و روشن‌تر نشان‌دهنده کیفیت بالاتر هستند. دانه‌های تیره یا لکه‌دار ممکن است کیفیت پایین‌تری داشته باشند.
- طعم و عطر: قهوه‌های با گرید بالا معمولاً طعم پیچیده و عطر خوشایند دارند. طعم‌های میوه‌ای، شفاف و لایه‌لایه نشان‌دهنده گرید بالا هستند.
- نقایص دانه‌ها: دانه‌های بی‌عیب و سالم معمولاً گرید بالاتری دارند. دانه‌های آسیب‌دیده یا شکسته کیفیت پایین‌تری دارند.
این ویژگی‌ها تأثیر زیادی بر قیمت و مقبولیت جهانی قهوه دارند. قهوه‌های با گرید بالا معمولاً قیمت بیشتری دارند و در بازارهای جهانی پرطرفدارتر هستند
جمع‌بندی:
در این مقاله، با ویژگی‌های مختلفی که در گریدینگ قهوه تأثیر دارند آشنا شدید. اندازه دانه‌ها، رنگ، طعم، عطر و نقایص از جمله عواملی هستند که گرید قهوه را تعیین می‌کنند و به‌طور مستقیم بر قیمت و مقبولیت آن در بازار جهانی تأثیر می‌گذارند. حالا که به شناخت گریدهای قهوه رسیدید، می‌توانید با توجه به این اطلاعات تصمیمات بهتری در انتخاب قهوه بگیرید.
برای اطلاعات بیشتر، اگر سوالی دارید، می‌توانید مقاله‌های دیگر ما را بخوانید یا سوالات خود را در بخش نظرات مطرح کنید.